Gjatë gërmimeve në një vend të lashtë romak në Castiglione del Lago, Itali, një ekip arkeologësh ka zbuluar një statujë të jashtëzakonshme 1,700-vjeçare që besohet se përshkruan heroin legjendar Hercules . Statuja e mermerit – thuajse e plotë, por ku mungon koka e saj origjinale, u gjet në tre pjesë të ndërlidhura , duke ofruar një vështrim të rrallë në skulpturën romake të vonë, simbolikën fetare dhe praktikat e restaurimit .
Zbulimi, i detajuar në një deklaratë të siguruar nga Universiteti Cornell, u bë gjatë një projekti të përbashkët gërmimi të udhëhequr nga Universiteti i Sienës dhe i mbështetur nga zyra e Arkeologjisë, Arteve të Bukura dhe Peizazhit për Qytetin Metropolitan të Firences. Për studentët dhe studiuesit, kjo përfaqëson një zbulim shkencor dhe një lidhje thellësisht personale me të kaluarën.
Statuja u zbulua nga studentja e Cornell, Elise Cooper-Bohler , e cila ishte duke gërmuar në rërën e zhytur në Toskan, kur goditi atë që ajo fillimisht mendoi se ishte një gur i papërfillshëm. Ndërsa po gërmonte, diçka e papritur tërhoqi vëmendjen e saj.
“Fatmirësisht, vura re formën e çuditshme të barkut të statujës,” kujton Cooper-Bohler . “Pjesën tjetër të ditës e kalova me kujdes duke hequr papastërtitë përreth statujës me mjete dentare. Është statuja e parë e gjetur në më shumë se një dekadë gërmimesh në vend dhe ia vlente të gërmojr në verën e nxehtë Toskanë!”
Vëmendja e saj ruajti një pjesë të rëndësishme të artit antik dhe ndihmoi që statuja të mund të rikthehej me dëmtime minimale.
Edhe pse trupi i statujës është qartësisht ai i Herkulit , i kompletuar me një lëkurë luani mbi njërin krah dhe një shkop në tjetrin, koka nuk përputhej. Arkeologët besojnë se ajo u zëvendësua në antikitet —ndoshta si pjesë e një ripërdorimi ose restaurimi ritual gjatë epokës romake të vonë , një kohë kur statujat pagane u ndryshuan shpesh për t’u përshtatur me estetikën e re kulturore ose fetare.
“Statueta është pothuajse e plotë, e bërë nga tre pjesë të përshtatshme,” tha Antonella Ranaldi , mbikëqyrëse e Arkeologjisë, Arteve të Bukura dhe Peizazhit për rajonin. “Dhe demi në këmbët e Herkulit është një detaj i pazakontë dhe magjepsës.”
Kjo kafshë, që zakonisht nuk lidhet me Herkulin, mund të sinjalizojë një variacion rajonal të mitit , ose një riinterpretim të qëllimshëm të ndikuar nga kultet lokale ose ndryshimi i nevojave simbolike gjatë shekullit të 4-të të erës sonë.
Momenti i zbulimit pati një ndikim të qëndrueshëm emocional tek studentja që e bëri atë. “Zbulimi i kësaj statuje më kujtoi një nga gjërat që më tërhoqi në arkeologji në radhë të parë,” tha Cooper-Bohler “.
Për ekipin që punon në sitin Castiglione, i cili përfshin mbetjet e një kompleksi vilash romake, statuja e Herkulit i shton një dimension të ri të madh një vendi tashmë të pasur me qeramikë, mozaikë dhe struktura shtëpiake.
“Është një zbulim që na emocionon dhe na kujton se si arkeologjia vazhdimisht na befason me objekte dhe njohuri të reja,” vuri në dukje Ranaldi në deklaratën e saj.