Një nga kryeveprat më të ndjera të periudhës së romantizmit vjen për herë të parë në skenën shqiptare.
Këtë fundjavë publiku artdashës do të mund të ndjekë në Teatrin Kombëtar të Operës dhe Baletit, shfaqjen “Mullixhesha e bukur” të kompozitorit austriak Franc Shubert (Franz Schubert). “Mullixhesha e bukur” është një cikël këngësh nga Shuberti, i kompozuar në vitin 1823, bazuar në 20 poezi të Vilhelm Myler. Shfaqja shpalos një histori dashurie të pafat, me një thellësi emocionale që prek çdo shpirt. Cikli tregon historinë e një nxënësi të ri të mullirit, i cili bie në dashuri me vajzën e mullixhiut, dashuri e cila do të ketë fund tragjik.
Shpresa, xhelozia dhe dëshpërimi ndërthuren në një cikël liedesh me poezitë e Vilhelm Mylerit, që sjellin një tregim të ndjerë poetik, nga baritoni Artur Vera dhe pianistja Etrita Ibrahimi. Koncerti do të shfaqet ditën e sotme, në ora 20:00, në Hollin Koncertor të TKOB-së. Franz Schubert, gjeniu i muzikës klasike, i cili la gjurmë të mëdha në historinë e muzikës botërore, duke u përjetësuar përmes kompozimeve të tij. Kompozitori austriak Franc Shubert është i fundit i periudhës klasike dhe fillimit të romantizmit. Me gjithë jetën e tij të shkurtër, Shubert la pas më shumë se 600 vepra vokale laike, shtatë simfoni të plota, muzikë të shenjtë, opera dhe një pjesë shumë të madhe veprash për piano dhe muzikë dhome. Punët e tij më të rëndësishme janë simfonia këngëve ‘Mullixhesha e bukur’ (D. 795) dhe ‘Winterreise’ (D. 911).
Lindur në periferi të Himmelpfortgrund të Vjenës, talenti i ShuNr.8 në B minor, D. 759 (Simfonia e Pambaruar), tri sonatat e fundit të pianos (D. 958–960), opera ‘Fierrabras’ (D. 796), ciklet e bert për muzikën ishin i dukshëm që në moshë të re. Babai i tij i dha mësimet e tij të para për violinë dhe vëllai i tij i madh i dha mësime pianoje, por Shubert shpejt i tejkaloi aftësitë e tyre. Në 1808, në moshën njëmbëdhjetë vjeç, ai u bë nxënës në shkollën Stadtkonvikt, ku u njoh me muzikën orkestrale të Haydn, Mozart dhe Beethoven. Ai dha koncertin e vetëm të karierës së tij në mars 1828. Ai vdiq tetë muaj më vonë në moshën 31 vjeç. Vlerësimi i muzikës së Shubert ndërsa ishte gjallë ishte i kufizuar në një numër të vogël admiruesish në Vjenë, por interesimi për punën e tij u rrit ndjeshëm pas vdekjes së tij. Felix Mendelssohn, Robert Schumann, Franz Liszt, Johannes Brahms dhe kompozitorë të tjerë në shekullit XIX zbuluan dhe mbaruan veprat e tij.
Sot, Shubert renditet në mesin e kompozitorëve më të mëdhenj të muzikës klasike perëndimore dhe muzika e tij vazhdon të jetë e njohur si fund- klasicizëm dhe fillim- romantike. Ai vdiq në moshën tridhjetë e një vjeçare pas një sëmundjeje të shkurtër të pakonfirmuar. Interesi në punën e Schubert u rrit në mënyrë dramatike në dekadat e pas vdekjes së tij. Kompozitorë si Franz Liszt, Robert Schumann dhe Felix Mendelssohn zbuluan, mblodhën, dhe botuan veprat e tij në shekullin e 19, ashtu si muzikologu Sir George Grove. Franz Schubert tani konsiderohet të jetë një nga kompozitorët më të mëdhenj. Schubert ka lindur në Himelfordgund (tani një pjesë e Alsergrund), Vjenë më 31 janar 1797. “Simfonia e Papërfunduar” e Franz Schubert është një mister muzikor që vazhdon të magjepsë botën.
E kompozuar në vitin 1822, kjo simfoni përbëhet nga vetëm dy kohë të përfunduara: një Allegro moderate dramatike dhe një Andante con molto plot ndjeshmëri. Edhe pse Schubert nuk e përfundoi kurrë, vepra mbetet një nga kulmet e muzikës romantike, e fuqishme, e thellë dhe shumë prekëse. Por pse mbeti e papërfunduar? Disa studiues shprehen se shkaku ishte shëndeti i tij i dobët, disa prej shpërqendrimit që i shkaktoi frymëzimi për veprën e tij të radhës, ndërsa të tjerë besojnë se ndoshta ishte e përfunduar në mënyrën e vet. U zbulua vetëm pas vdekjes së tij dhe u ekzekutua për herë të parë në 1865, më shumë se 40 vite pas krijimit.
/Gazeta Panorama
