Autoriteti i Dosjeve ka publikuar një shkrim, në të cilin tregohet se si regjimi komunist e konsideronte krizën e ambasadave si një kërcënim të madh dhe ndërmori masa për ndjekjen e qytetarëve të larguar, veçanërisht në Gjermaninë Perëndimore.

Refugjatët shqiptarë u ndoqën nga Sigurimi edhe në kampet jashtë vendit

– Planifikohet sigurimi i filmimeve dhe infiltrimi i agjenteve për t’i ndjekur refugjatët edhe jashtë kufijve.

Edhe pse regjimi komunist shqiptar po shembej, Sigurimi i Shtetit vijonte të funksiononte me të njëjtin mekanizëm frikësimi, ndjekjeje dhe infiltrimi. Dokumentet arkivore të 25 korrikut 1990 tregojnë se regjimi e konsideronte krizën e ambasadave si një kërcënim të madh dhe ndërmori masa të menjëhershme për ndjekjen e qytetarëve të larguar, veçanërisht në Gjermaninë Perëndimore.

Plani

Kontrolli mbi refugjatët jashtë vendit indetifikohet përmes një plan veprimi ku synonte:

• Kontrollin e refugjatëve përmes kartotekave të Drejtorisë së Tretë dhe të Parë.

• Aktivizimin e agjentëve jashtë vendit për mbikëqyrje dhe informim.

• Shfrytëzimin e lidhjeve të legalizuara e ilegale për të mbledhur të dhëna për vendndodhjen, qëndrimin, deklaratat dhe kontaktet e refugjatëve.

Agjentë të infiltruar dhe urdhra të detajuar

Agjentët me pseudonimet “6761”, “6759” dhe “1472” u aktivizuan për të:

• Mësuar rreth trajtimit që autoritetet gjermane po u bënin refugjatëve,

• Identifikuar tendencat për krijimin e partive politike,

• Evidentuar elementët e armiqësuar dhe intelektualët që mund të shfrytëzoheshin,
• Gjetur lidhje të mundshme me shërbimet e huaja të zbulimit.

Kamera të fshehta

Një prej urdhrave në dokument kërkonte edhe:
“Qoftë edhe duke paguar diçka, të siguroni filmimin e refugjatëve në kampe, kushtet e punës dhe të jetesës, duke theksuar anën negative të problemit.”

Si dhe • Aktivizimi i “miqve të Shqipërisë”, përfshirë kosovarë e simpatizantë të regjimit për të ushtruar presion mbi refugjatët.

• Ndjekja e figurave të emigracionit të vjetër si Leka Zogu, Zef Camaj, Ndue Gjokmarkaj etj., për të mësuar mbi interesat dhe kontaktet e tyre me të ikurit.

Një luftë e vazhdueshme ndaj të ikurve

Plani i Sigurimit nuk ndalej te ndjekja. Ai synonte:

• Kontrollin e çdo përpjekjeje për organizim politik në diasporë.

• Zbulimin e “nxitësve dhe organizatorëve” të 2 korrikut.

• Ndikimin mbi kampet e refugjatëve dhe rekrutimin e elementëve për interesa të Sigurimit.

Dokumentet e korrikut 1990 janë një dëshmi e qartë se kontrolli i regjimit nuk mbaronte në kufi. Edhe pas arratisjes, shqiptarët mbeteshin objekt i ndjekjes, manipulimit dhe frikësimit të organizuar nga një sistem që refuzonte të rrëzohej në heshtje.

*Shkrim i publikuar nga Autoriteti i Dosjeve

Fondi arkivor, dosje 206 “Mbi hyrjet në ambasadën Gjermane”. Fotot nga ekspozita e Ambasada Gjermane Tiranë në vitit korrik të vitit 2020 në kujtim të eksodit të 2 – 12 korrrik.